الگوي ذهني ميرحسين موسوي براي اداره کشور از جهاتي (والبته نه همه موارد) نزديک به چيزي است که احمدي نژاد و دولت نهم هم اکنون در حال اجراي آن هستند.
اين ادعايي است که در صورت بازخواني سخنان اخير موسوي و بازنگري در مشي اجرايي احمدي نژاد، در قالب يک واقعيت، قابل فهم و ملموس مي نمايد.
آنچه از سخنان مهندس موسوي برمي آيد، گفتمان اصلي او نه بر توسعه سياسي و اقتصادي، بلکه با توجه به «سرمايه هاي اجتماعي» بنا نهاده شده و در اين زمينه، مراد وي از سرمايه هاي اجتماعي، طبقه و قشري است که از ابتداي پيروزي انقلاب اسلامي تاکنون در تمامي بزنگاهها و مقاطع حساس تاريخي، بار انقلاب را بر دوش کشيده است.
قشري که هرگز در پي سهم خواهي از انقلاب نبوده و همواره خود را مديون انقلاب، امام و شهيدان مي داند.
در حقيقت، ديدگاه مهندس موسوي در خصوص سرمايه هاي اجتماعي، با قرائت حضرت امام خميني(ره) از نقش مردم در جامعه ديني همخواني دارد و سخنان اخير نخست وزير پيشين به خوبي نشان مي دهد، در پي احيا و ترويج فضيلتهايي در جامعه ايراني است که نيروي محرکه کشور در سالهاي انقلاب و دوران جنگ تحميلي بوده است و پس از آن سالها نيز هر چند اين ويژگيهاي رفتاري و اخلاقي از بين نرفته اما متأسفانه در مقاطعي، بسيار کمرنگ شده اند.
بر
البته ناگفته پيداست، سخن اين نيست که جامعه ايراني از ارزشهاي رفتاري ابتداي انقلاب و دوران دفاع مقدس به تمامي منقطع شده است بلکه دغدغه اصلي آن است که مبادا اين ارزشها به مرور زمان کم رنگ و کم رنگ تر شوند تا جايي که به جز نام و شعار، هيچ اثري از آنها برجا نماند.در اين ميان اما مهندس موسوي بهتر از همه مي داند که داشتن «دغدغه فضيلتها و ارزشها» يک بحث است و فراهم آوردن بستراجراي آنها، بحث ديگر.خاصه اينکه اگر در هنگامه پيروزي انقلاب و دوران جنگ تحميلي برخي ويژگيهاي زمانه، به شکوفا شدن ارزشهاي بالقوه در نزد جامعه ايراني منجر شدند، در شرايط معمولي بايد با چند صدبرابر انرژي بيشتر و تلاش افزونتر، زمينه ساز تبلور آنها شد.
بديهي است، در تلاش مقدسي که مي توان آن را «بازيابي سرمايه هاي اجتماعي با ترويج روحيه ايثارگري، دوري از اشرافي گري و رويکرد به ساده زيستي و قناعت هوشمندانه و مبتني بر اختيار (و نه از سر اجبار) نام نهاد، وظيفه و تکليف اول و آخر متوجه مسؤولان و کساني است که مردم به عنوان الگو به گفتار و کردار آنها مي نگرند و مقام معظم رهبري، سالها پيش در گفتاري راهبردي، از آنها به عنوان «خواص» جامعه ياد و نقش بي بديل آنها را آشکارا تبيين کردند.
سالها پس از آن سخنان، دولت اصولگرايي بر سرکار آمد که شعارش «عدالت پروري در سراسر کشور»، «جلوگيري از ويژه خواري»، «کاستن از فاصله ها ميان مسؤولان و مردم براساس آموزه هاي علوي» و «دولت پاک دست و خدمتگزار» بود و در رفتار و عمل نيز در راستاي تحقق اين اهداف و آرمانها تلاش کرد که داوري درباره کاميابي يا ناکامي اين دولت در تحقق شعارهايش را بايد به همان مردمي سپرد که مهندس موسوي از آنها به عنوان «سرمايه هاي اجتماعي» انقلاب ياد مي کند.به هر شکل، تئوري «بازيابي سرمايه هاي اجتماعي» هر چند با تأخير قابل تأمل اما به درستي، درزماني از سوي ميرحسين موسوي بيان شده است که دولت اصولگرا و به بيان درست تر، مجموعه اصولگرايان دست کم از چهار سال پيش، مفهوم و ماهيت کلي آن را از قلمرو «نظريه» به گستره «عمل و اجرا» کشانده اند.بنابراين از زوايه نگرش اين بحث، آرمانها و دغدغه هاي موسوي و احمدي نژاد بسيار به هم نزديک است.
در حقيقت ميرحسين موسوي، نظريه پرداز امروز و نخست وزير عملگراي ديروز از آنچه سخن مي گويد که احمدي نژاد، رئيس جمهور عملگراي امروز در دايره اجرا در پي آن است و براي برطرف کردن موانع اجراي آن تلاش مي کند.
از اين منظر، بيش از آنکه نامزد شدن يا نشدن ميرحسين موسوي در انتخابات آينده مهم باشد، جنس گفتمان او است که نشان مي دهد، اصولگرايان در شناسايي نيازها و اولويتهاي امروز انقلاب و مردم، راه را به درستي برگزيده اند.
سخنان نخست وزير پيشين همچنين داراي پيامهاي جدي و عبرتهايي براي طيف اصلاح طلبان- بخصوص لايه تند رو آن- است، البته اگر گوش شنوايي در نزد آنان باشد.

فرجام علوي